W Wiźnie odnaleziono ludzkie szczątki. "To dowody niemieckiej zbrodni " informuje Dariusz Szymanowski [zdjęcia]

- To już kolejny etap przeprowadzonych badań, w których potwierdziły się przekazy o zbiorowych, bestialskich mordach na ludności cywilnej, dokonanych przez Niemców w czerwcu 1941 roku - informuje Dariusz Szymanowski, ze Stowarzyszenia Wizna 1939. I dodaje, że nie ma wątpliwości, iż w odnalezionym miejscu znajdują się szczątki zamordowanych w kuźni Żydów.

Czytaj też Gm. Nowogród. Przy budowie drogi odkryto mini cmentarz z różnych epok

Było to jedno z dwóch najbardziej zapamiętanych tragicznych wydarzeń przez lokalnych mieszkańców. Do niewielkiego budynku kuźni, mieszczącej się przy rynku w Wiźnie, Niemcy wrzucili kilka granatów, mordując w ten sposób zgromadzonych tam ludzi, w tym kobiety i małe dzieci. Kolejnym wydarzeniem było rozstrzelanie grupy Żydów na peryferiach miasteczka. Dzięki prowadzonym od kilku lat rozmowom z mieszkańcami Wizny, udało się ustalić, że zamordowanych Żydów Niemcy wrzucili do dołu po wybuchu bomby. Przedstawiciele Stowarzyszenie ustalili o które dokładnie pole chodzi. A potem wykorzystali zdjęcia lotnicze z lat 70-tych, goeradary a nawet detektor metalu Lorenza.

Okazało się, że w dole zalegały duże fragmenty (odłamki) bomby lotniczej, której wybuch spowodował powstanie tak dużej wyrwy w ziemi. Jednakże oprócz tego, na głębokości ok. 1,5 m została odsłonięta pojedyncza, wyraźnie spalona, ludzka kość udowa. W innym miejscu pojawił się fragment buta (niedużego rozmiaru, „czółenko”), w którym, jak się później okazało, znajdowały się kości stopy – wyjaśnia Szymanowski.

W pobliżu odnaleziono także kilka łusek od niemieckiej amunicji z lat 1937 i 1938, które mogą mieć związek z wydarzeniami z czerwca 1941 roku.

Wstrzymano prace i zawiadomiono prokuraturę

Po wypoziomowaniu wykopu dało się zauważyć, że w odkrytym miejscu widoczna jest rzucająca się w oczy warstwa sinego iłu, „odcinająca się” od pozostałej części gruntu. Zmiany zabarwienia gruntu i wyraźnie inna struktura wskazywały na miejsce zalegania szczątków ludzkich. W związku z tym prace przerwano, a następnie, zgodnie z procedurą, o fakcie tym powiadomiono policję i prokuraturę. Niedługo potem na miejscu pojawił się prokurator Prokuratury Okręgowej w Łomży wraz z zespołem dochodzeniowo-śledczym.
- Prokurator zdecydował o wstrzymaniu prac do poniedziałku, kiedy to powinny zapaść dalsze decyzje w tej sprawie – mówi Szymanowski i dodaje, że stowarzyszenie oczekuje, że sprawą ekshumacji oraz zbadania okoliczności tego mordu zajmie się teraz IPN w Białymstoku (oddział właściwy miejscowo).

Zobacz też Po interwencji mediów, miejsce znalezienia szczątek miejsce zostanie przebadane przez historyków

Historia

Niemiecki atak na ZSRR, czyli operacja Barbarossa (niem. Unternehmen Barbarossa) rozpoczął się 22 czerwca 1941 r. Była to najistotniejsza i największa operacja wojskowa w czasie II wojny światowej. Obok działań wojskowych Niemcy prowadzili także zakrojoną na szeroką skalę eksterminację ludności żydowskiej zamieszkującej podbijane tereny. W tym samym dniu Niemcy wkroczyli także do Wizny, która była kontrolowana przez Sowietów. Od samego początku przystąpiono do zorganizowanych akcji mordowania miejscowych Żydów. Wielu z nich zdołało uciec do Jedwabnego lub innych pobliskich miejscowości, próbując w ten sposób uniknąć represji i śmierci.